مقدمه بخش دوم
در فرهنگ ادیان آسمانی ، سلسله اوصیا همان سلسله انبیای تبلیغی است. ما نیز با مراجعه به کتاب مقدس و قرآن، به بحث وصایت در سیره انبیا میپردازیم و وصایت را در پنج پیامبر بزرگ الاهی، یعنی حضرت آدم(علیه السلام) ، حضرت نوح(علیه السلام) ، حضرت ابراهیم(علیه السلام) ، حضرت موسی(علیه السلام) و حضرت عیسی(علیه السلام) به‌اختصار بررسی میکنیم .
در نگرشی جامع و تحلیلی، در نهضت عاشورا، ابعاد گستردهای همچون ابعاد روانی، اجتماعی، خانوادگی، سیاسی و اقتصادی و... وجود دارد که تحلیل نشدهاست. مثلاً در بعد اقتصادی، مسائل قابل تأملی دارد که بسیار ارزنده و راه گشاست و در مورد مسائل تربیتی، جستارهای عالی و برجستهای وجود دارد که مکتب عاشورا را به صورت مکتب تربیتی ارزندهای متجلی ساخته است. زیرا امام حسین علیه السلام و یاران او در مسند احیاگری نشستند و احیاگر دین خدا و مفاهیم عالی آن شدند و به همین دلیل نهضت عاشورا از نقش ارزنده و بالایی در سطوح تربیتی و هدایتی برخوردار است. در این نگرش و بررسی، تحلیلی داریم بر نقش حماسهی کربلا در پدیداری نگرشهای متعالی
شاید تا چند سال پیش کمتر کسی به ذهنش خطورمیکرد کشوری که دارای یگی از بالاترین سطوح فقر در جهان است و ساختاری قبیلگی دارد و از لحاظ سیاسی ساختاری کاملا وابسته دارد بتواند یکی از بزرگترین و اثرگذارترین نقش ها را در تحولات جهانی ایفاء کند . از این رو شناخت پیشینه مذهبی و فرهنگی چنین مردمی برای درک صحیح عمق این جریان برای اهل دقت و نظر لازم میباشد .
تحولات اخیری که در جهان امروز شاهد هستیم نتیجه نقش آفرینی عوامل بسیاریست که جز با شناخت پیشینه ، سر چشمه ها ، محرکات و عقبه های فکری و اعثقادی آنها دست یافتن به درکی صحیح از این تحولات ناممکن مینماید .
از این رو این مقاله با بررسی یکی از جریانهای مهم و اثر گذار در موج جدید بیداری اسلامی منطقه بر آن است تا به تبیین عوامل مختلف موثر بر رفتار این جریان و تاثیر متقابل این جریان بر دیگر نقش آفرینان این عرصه بپردازد .
زمانی که قیام زیدی ها در کوفه آغاز گردید شاید کمتر کسی احتمال میداد این قیام منجر به تشکیل یک نهضت فراگیر و بعدها اندیشه ، مکتب و مذهبی مستقل گردد . مذهب زیدیه که ابتدا بیشتر به یک جریان سیاسی میماند و به شهادت تاریخ رهبران نخستین آن داعیه ای بر امامت نداشته اند اکنون به مثابه یک مذهب دارای افکار و آراء در تحولات جهانی به نقش آفرینی میپردازد که دریافت درک صحیح از این رفتار جز با شناخت عوامل موثر در آن ممکن نیست . از این رو در نوشتار پیش رو سعی شده ضمن بیان سوابق و ریشه های فکری قیام های زیدی به بیان نقش پیروان این مذهب در تحولات جهانی بپردازد.
مقدمه
عصر امام جواد (علیه السلام) عصر اختناق دوران سراسر خفقان حکومت بنی عباس دارای ویژه گی هایی بود که با دوران معصومان (علیهم السلام) دیگر تفاوت هایی داشت . این تفاوتها را در عرصه های گوناگونی میتوان مشاهده نمود که از آن جمله در موضوعاتی همچون :
الف ) تعیین جانشینان ائمه طاهرین (علیهم السلام) ج ) تشدید خشونت حکام طاغوت
ب ) مهدویت و امام منجی (عجل الله تعالی فرجه) د ) کثرت سوالات و شبهات
ه ) کثرت هدایا و وجوهات شرعی و ) تاکید بر الهی بودن منصب امامت
این تفاوت ها باعث گردیده تا رفتار ائمه طاهرین (علیهم السلام) و شیعیان نسبت به دوران های دیگر متفاوت باشد . از همین رو نباید در بررسی وضعیت شیعیان در این دوره این مسائل را در نظر داشت . در این مقاله سعی شده تا ضمن بررسی بعضی از این علل به نوع برخورد امام جواد (علیه السلام) و به تبع ایشان شیعیان آن حضرت اشاره گردد .
آنچه در ادامه خواهد آمد گوشه ای مختصر از زندگانی با برکت امام محمد تقی (علیه السلام) با برکت ترین مولود ائمه طاهرین (علیهم السلام) و نوع برخورد ایشان و شیعیانشان با مسائل خاص این دوره و اشاره ای به نقش خاص شبکه وکلای امام جواد (علیه السلام) در سازمان دهی و تبدیل شیعه از یک مکتب فکری اعتقادی به یک سازمان مخفی و هماهنگ ، میباشد .
